Rusya'nın Ukrayna İşgali ve Rusya-Kuzey Kore Askeri İşbirliğinin Güçlenmesiyle Ortaya Çıkan Uluslararası Düzenin Sarsıntısı

24 Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesiyle başlayan savaş, uluslararası siyasi durumu büyük bir değişime uğrattı. Birleşmiş Milletler (BM) başta olmak üzere uluslararası toplum, Rusya'nın işgalini kınayarak Rusya'ya karşı güçlü ekonomik yaptırımlar uyguladı; ancak Rusya Ukrayna'ya yönelik saldırılarına devam ediyor.

Bu sırada Rusya ile Kuzey Kore, askeri iş birliğini güçlendirerek yakın ilişkilerini sergilemektedir. 2022 yılında Temmuz ayında Rusya Savunma Bakanı Şoygu'nun Kuzey Kore'ye yaptığı ziyaretin ardından iki ülke arasında üst düzey yetkili değişimi hız kazandı ve geçen Eylül ayında Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong-un, 4 yıl aradan sonra Rusya'yı ziyaret ederek Putin ile bir zirve görüşmesi gerçekleştirdi.

Zirve görüşmesinde Kim Jong-un, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini desteklediğini açıkça belirtti ve Putin de Kuzey Kore'ye roket teknolojisi sağlamak da dahil olmak üzere askeri iş birliğini ima etti. Ayrıca Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Kuzey Kore'yi ziyaret ederek Rusya, Kuzey Kore ve Çin'in ABD'ye karşı iş birliği sistemini güçlendireceğini açıkladı.

Gerçekten de ABD, Kuzey Kore'nin Rusya'ya 1000'den fazla mühimmat ve askeri teçhizat sağladığına dair kanıtlar tespit etti ve Kuzey Kore ile Rusya'nın yakınlaşmasını endişeyle izliyor. Ayrıca Ukrayna savaş bölgesinde bulunan Kuzey Kore yapımı balistik füze kalıntılarının analiz sonuçları, Kuzey Kore'nin Rusya'ya askeri malzeme sağlamış olabileceği ihtimalini ortaya koyuyor.

Rusya ile Kuzey Kore arasındaki askeri iş birliği somutlaştıkça uluslararası toplumun kaygıları da artıyor. Özellikle, kitle imha silahlarına ve nükleer silahlara sahip Kuzey Kore'nin Ukrayna krizine müdahil olması durumunda dünya barışının ve güvenliğinin tehdit altında kalabileceği yönünde endişeler dile getiriliyor.

Ayrıca, 2023 yılında Mayıs ayında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin Kuzey Kore'ye yönelik yaptırımlar konusunda uzman bir paneli olan uzman panelinin faaliyetlerinin durdurulmasıyla, Kuzey Kore'nin yaptırımları ihlal etmesi ve nükleer füze geliştirme faaliyetleri konusunda uluslararası toplumun gözetimi zorlaşacak olması endişesi de dile getiriliyor. Uzmanlar, panelin faaliyetlerinin durdurulmasıyla yaptırım ihlallerinin artacağını ve Kuzey Kore'nin Rusya ile askeri iş birliğini hızlandırabileceğini uyarıyor.

Öte yandan Çin'in tavrı da dikkat çekiyor. Çin, Rusya ve Ukrayna krizi konusunda belirli bir mesafe korurken, Kuzey Kore meselesinde Rusya ile aynı çizgide hareket ediyor. Çin de Kuzey Kore'nin 7'nci nükleer denemelerine karşı olduğunu belirtiyor ancak Rusya ile birlikte Kuzey Kore'ye yönelik yaptırım kararlarını veto ederek yaptırımlara karşı çıkıyor.

Kuzey Kore için Çin, ekonomik ve siyasi açıdan en önemli destekçisidir. Kuzey Kore, Çin ve Rusya'yı kullanarak ABD'ye karşı bir iş birliği sistemi oluşturursa Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan arındırılması daha da zorlaşacaktır. Bu nedenle, ABD ve uluslararası toplumun, Rusya ve Kuzey Kore'den Çin'i uzaklaştırmaya odaklanması bekleniyor.

Elbette, Rusya ve Çin'in ekonomik olarak birbirlerine bağlı olduğu bir ortamda Batı dünyasının bu iki ülkeye karşı etkili yaptırımlar uygulaması kolay değildir. Ancak en azından uluslararası toplumun, Rusya ve Kuzey Kore'nin nükleer silah geliştirme ve yayılmasını engellemek için güçlerini birleştirmesi gerekecektir. Ukrayna krizini çevreleyen uluslararası siyasi durumun yanı sıra Rusya-Kuzey Kore-Çin ittifakının geleceği de önümüzdeki dönemde yakından takip edilmesi gereken önemli bir konu haline gelmiştir.