Nhật Bản, dự trữ tiền mặt trong két sắt giảm 60 nghìn tỷ Yên... Phát hành tiền giấy mới và tăng lãi suất khiến 2 nghìn tỷ Yên dịch chuyển

Thực tế cho thấy số tiền gửi trong két sắt, vốn là vấn đề dai dẳng tại Nhật Bản, đang giảm xuống. Nguyên nhân được cho là do sự thúc đẩy hoạt động kinh tế và lo ngại về trốn thuế. Nền tảng cho sự sụt giảm tiền gửi trong két sắt là việc phát hành tiền giấy mới dự kiến vào ngày 3 tháng 7.

Ông Koike Rihito, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu SOMPO Plus, cho biết: "Kể từ đầu năm 2024, số tiền gửi trong két sắt đã giảm khoảng 400 tỷ yên và hiện tại, tổng số tiền gửi trong két sắt ước tính khoảng 60 nghìn tỷ yên. Mặc dù không có lý do chính đáng nào để rút tiền gửi trong két sắt do việc phát hành tiền giấy mới, nhưng có thể người dân đang giảm số tiền gửi trong két sắt vì "cảm giác mơ hồ về sự bất an rằng tiền mặt đang nắm giữ sẽ trở thành tiền cũ"."

Dựa trên dữ liệu của Ngân hàng Nhật Bản, chúng tôi đã thể hiện mối quan hệ giữa tỷ lệ tăng trưởng so với năm trước của lượng tiền phát hành (tổng số tiền giấy lưu thông trên thị trường) và sự thay đổi lãi suất tiền gửi thông qua biểu đồ, trong đó trường hợp mệnh giá 10.000 yên vượt quá mệnh giá 1.000 yên được coi là "tăng tiền gửi trong két sắt", và ngược lại là "giảm tiền gửi trong két sắt". Mệnh giá 1.000 yên về cơ bản được tiêu thụ hết, nhưng mệnh giá 10.000 yên có một số trường hợp được rút ra với mục đích "tiết kiệm". Dựa trên tỷ lệ này, chúng tôi đã ước tính số tiền tương đương với cái gọi là "tiền gửi trong két sắt" bằng cách trừ số tiền tăng của mệnh giá 1.000 yên khỏi số tiền tăng của mệnh giá 10.000 yên.

Ông Koike cho biết: "Lần phát hành tiền giấy mới trước đó vào năm 2004 đã khiến số tiền giảm khoảng 1,3 nghìn tỷ yên, và lần này, chúng tôi dự đoán rằng số tiền gửi trong két sắt sẽ giảm hơn nữa, lên tới hơn 2 nghìn tỷ yên. Bởi vì năm nay là một năm đặc biệt với nhiều yếu tố dẫn đến sự giảm tiền gửi trong két sắt."

Ông Koike chỉ ra các yếu tố dẫn đến sự giảm tiền gửi trong két sắt là: (1) việc Ngân hàng Nhật Bản bãi bỏ lãi suất âm và lãi suất tiền gửi tại các ngân hàng tăng lên, (2) lạm phát, (3) việc phát hành tiền giấy mới và (4) việc áp dụng NISA mới. Việc (1) và (2) làm tăng nhược điểm của việc gửi tiền trong két sắt nên không cần phải giải thích thêm. Về NISA mới, ông Koike cho biết: "Theo cuộc khảo sát của Ủy ban Trung ương về Khuyến khích Tài chính, số tài sản tài chính trung bình của các hộ gia đình có tài sản tài chính từ 2 người trở lên là 17,58 triệu yên (số trung vị là 7,15 triệu yên). Có khả năng sẽ có xu hướng chuyển đổi tiền gửi trong két sắt sang đầu tư để tận dụng tối đa hạn mức của NISA mới."