Sự thật là số lượng "tiền gửi trong két sắt" đã giảm tại Nhật Bản, một vấn đề dai dẳng từ lâu. Điều này được cho là do các yếu tố như thúc đẩy hoạt động kinh tế và lo ngại về gian lận thuế. Bối cảnh đằng sau sự suy giảm tiền gửi trong két sắt là việc phát hành loại tiền giấy mới dự kiến ​​vào ngày 3 tháng 7.

Ông Koike Rihito, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu SOMPO Plus, cho biết: "Kể từ đầu năm 2024, số tiền gửi trong két sắt đã giảm khoảng 400 tỷ yên và tổng số tiền gửi trong két sắt hiện nay ước tính khoảng 60 nghìn tỷ yên. Mặc dù không có lý do hợp lý để rút tiền gửi trong két sắt do việc phát hành tiền giấy mới, nhưng người ta phỏng đoán rằng mọi người đang giảm số tiền gửi trong két sắt do "sự bất an mơ hồ rằng tiền mặt mà họ đang nắm giữ sẽ trở thành tiền cũ".

Dựa trên dữ liệu của Ngân hàng Nhật Bản, biểu đồ dưới đây thể hiện tỷ lệ tăng trưởng so với năm trước của lượng tiền phát hành (tổng số tiền giấy lưu hành trên thị trường), trong đó trường hợp mệnh giá 10.000 yên vượt quá mệnh giá 1.000 yên được coi là "tăng tiền gửi trong két sắt", trong khi trường hợp ngược lại được coi là "giảm tiền gửi trong két sắt", cùng với sự thay đổi lãi suất tiền gửi. Mệnh giá 1.000 yên về cơ bản được tiêu dùng hết, trong khi mệnh giá 10.000 yên đôi khi được rút ra với mục đích "tiết kiệm". Dựa trên tỷ lệ này, bằng cách trừ lượng tăng của mệnh giá 1.000 yên khỏi lượng tăng của mệnh giá 10.000 yên, chúng tôi ước tính số tiền tương ứng với cái gọi là "tiền gửi trong két sắt".

Ông Koike cho biết: "Lần phát hành tiền giấy mới trước đó vào năm 2004, số tiền gửi trong két sắt đã giảm khoảng 1,3 nghìn tỷ yên, và lần này, chúng tôi dự kiến ​​số tiền gửi trong két sắt sẽ giảm hơn 2 nghìn tỷ yên. Bởi vì năm nay là một năm đặc biệt khi có nhiều yếu tố làm giảm tiền gửi trong két sắt."

Ông Koike chỉ ra các yếu tố dẫn đến việc giảm tiền gửi trong két sắt là: (1) Việc Ngân hàng Nhật Bản bãi bỏ lãi suất âm dẫn đến lãi suất tiền gửi ngân hàng tăng, (2) lạm phát, (3) phát hành tiền giấy mới và (4) việc áp dụng NISA mới. Việc (1) và (2) làm tăng nhược điểm của việc giữ tiền gửi trong két sắt nên không cần phải giải thích. Về NISA mới, ông Koike cho biết: "Theo một cuộc khảo sát của Ủy ban Xúc tiến Tài chính Trung ương, tài sản tài chính trung bình của các hộ gia đình có ít nhất hai thành viên sở hữu tài sản tài chính là 17,58 triệu yên (giá trị trung vị là 7,15 triệu yên). Có khả năng sự chuyển đổi từ tiền gửi trong két sắt sang đầu tư sẽ mạnh hơn để tận dụng tối đa giới hạn của NISA mới."