พบว่า “เงินฝากตู้เซฟ” ซึ่งเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นในญี่ปุ่นมานานลดลง ข้อมูลนี้เกิดขึ้นจากการกระตุ้นเศรษฐกิจและความกังวลเรื่องการหลีกเลี่ยงภาษี นโยบายการออกธนบัตรใหม่ที่จะออกในวันที่ 3 กรกฎาคมมีส่วนสำคัญกับการลดลงของเงินฝากตู้เซฟ

นายโคอิเกะ ริฮิโต นักวิจัยอาวุโสของ SOMPO Research Institute Plus กล่าวว่า “ตั้งแต่ต้นปี 2567 มีเงินฝากตู้เซฟลดลงประมาณ 400,000 ล้านเยน และปัจจุบันเงินฝากตู้เซฟทั้งหมดมีมูลค่าประมาณ 60 ล้านล้านเยน เหตุผลที่สมเหตุสมผลในการถอนเงินฝากตู้เซฟเนื่องจากการออกธนบัตรใหม่มีน้อย แต่คาดว่าเป็นเพราะ “ความกังวลที่คลุมเครือเกี่ยวกับเงินสดที่ถืออยู่จะกลายเป็นธนบัตรรุ่นเก่า” ทำให้มีการลดเงินฝากตู้เซฟ”

ภาพด้านล่างแสดงกราฟที่แสดงการเปลี่ยนแปลงอัตราดอกเบี้ยเงินฝากโดยใช้ข้อมูลของธนาคารแห่งประเทศญี่ปุ่น โดยการคำนวณอัตราการเพิ่มขึ้นของปริมาณการออก (จำนวนธนบัตรที่หมุนเวียนในตลาด) เมื่อเทียบกับปีก่อน และพิจารณาว่า “เงินฝากตู้เซฟเพิ่มขึ้น” หากธนบัตรใบละ 10,000 เยน มากกว่าธนบัตรใบละ 1,000 เยน และ “เงินฝากตู้เซฟลดลง” หากน้อยกว่า ธนบัตรใบละ 1,000 เยน มักใช้ในการบริโภค แต่ธนบัตรใบละ 10,000 เยน บางส่วนถูกถอนออกเพื่อ “การออม” โดยสมมติอัตราส่วนนี้ และคำนวณเงินที่สอดคล้องกับ “เงินฝากตู้เซฟ” โดยการลบการเพิ่มขึ้นของธนบัตรใบละ 1,000 เยน จากการเพิ่มขึ้นของธนบัตรใบละ 10,000 เยน

นายโคอิเกะ กล่าวว่า “ในปี 2547 ที่มีการออกธนบัตรใหม่ครั้งก่อน มีการลดลงประมาณ 1.3 ล้านล้านเยน และคาดว่าในครั้งนี้จะลดลงมากกว่า 2 ล้านล้านเยน เนื่องจากปีนี้เป็นปีที่ผิดปกติที่มีปัจจัยมากมายที่ทำให้เงินฝากตู้เซฟลดลง”

นายโคอิเกะระบุว่าปัจจัยที่ทำให้เงินฝากตู้เซฟลดลงคือ (1) การยกเลิกอัตราดอกเบี้ยติดลบของธนาคารแห่งประเทศญี่ปุ่น ทำให้ดอกเบี้ยเงินฝากของธนาคารเพิ่มขึ้น (2) เงินเฟ้อ (3) การออกธนบัตรใหม่ และ (4) การเปิดตัว NISA ใหม่ (1) และ (2) ทำให้ข้อเสียของเงินฝากตู้เซฟเพิ่มขึ้น จึงไม่จำเป็นต้องอธิบาย ในส่วนของ NISA ใหม่ นายโคอิเกะ กล่าวว่า “จากผลสำรวจของคณะกรรมการส่งเสริมการเงินกลาง พบว่าครอบครัวที่มีสินทรัพย์ทางการเงินมากกว่า 2 คน มีสินทรัพย์ทางการเงินโดยเฉลี่ย 17.58 ล้านเยน (มัธยฐาน 7.15 ล้านเยน) มีแนวโน้มที่จะมีการเปลี่ยนแปลงจากเงินฝากตู้เซฟไปเป็นการลงทุน เพื่อใช้ประโยชน์จาก NISA ใหม่ให้ถึงขีดจำกัดสูงสุด”