Hội nghị thượng đỉnh G7 thảo luận về việc dỡ bỏ đóng băng tài sản của Nga, tìm kiếm giải pháp

Từ ngày 23 đến ngày 25 tháng 5 năm 2024, tại Stresa, Ý, Hội nghị thượng đỉnh G7 đã diễn ra với những cuộc thảo luận sôi nổi về việc giải tỏa các tài sản bị đóng băng của Nga liên quan đến cuộc xâm lược Ukraine của nước này. Các nước thành viên G7 đã tìm cách giải tỏa các tài sản bị đóng băng của Nga để sử dụng cho việc tái thiết Ukraine, nhưng không đạt được sự nhất trí về cách thức thực hiện cụ thể.

Trước thềm hội nghị, Liên minh châu Âu (EU) đã tự mình đưa ra một phương án riêng. Với việc tài sản bị đóng băng của Nga trong các nước thành viên EU chiếm 2/3 tổng tài sản bị đóng băng, EU đã quyết định không sử dụng chính tài sản bị đóng băng mà chỉ sử dụng lợi nhuận từ việc vận hành chúng. Theo đó, dự kiến EU có thể thu về khoảng 3 tỷ euro (khoảng 500 tỷ won) mỗi năm.

Tuy nhiên, ước tính việc khắc phục hậu quả do cuộc xâm lược của Nga gây ra cho Ukraine sẽ cần tới 486 tỷ USD (khoảng 62 nghìn tỷ won) trong 10 năm tới, vì vậy, lợi nhuận từ việc vận hành các tài sản bị đóng băng là hoàn toàn không đủ.

Trước tình hình đó, Mỹ đã đề xuất phương án phát hành trái phiếu hoặc vay mượn bằng cách dùng lãi suất tương lai của tài sản bị đóng băng làm tài sản thế chấp. Với quy mô tài sản của Nga bị phương Tây đóng băng lên tới 300 tỷ USD (khoảng 380 nghìn tỷ won), cách thức này có thể giúp tăng nguồn vốn hỗ trợ Ukraine lên tới 50 tỷ USD.

Tuy nhiên, để thực hiện phương án này, cần phải duy trì việc đóng băng tài sản của Nga trong một thời gian dài, điều này có thể vi phạm luật pháp quốc tế về khía cạnh sở hữu. Ngoài ra, nó cũng có thể dẫn đến việc giảm dự trữ ngoại hối của một số quốc gia và ảnh hưởng tiêu cực đến dòng vốn quốc tế.

Trong tuyên bố chung của G7, bên cạnh việc hoan nghênh quyết định của EU, các nước thành viên cũng nhất trí tiếp tục thảo luận để đưa ra các lựa chọn hỗ trợ Ukraine trong hội nghị thượng đỉnh G7 dự kiến ​​diễn ra vào tháng 6. Kết quả cuối cùng có thể là EU sẽ tiếp tục duy trì phương án của mình hoặc sẽ có một phương án thỏa hiệp giữa EU và Mỹ. Trong mọi trường hợp, do quy mô tài sản bị đóng băng của Nga tại Nhật Bản không lớn nên vai trò của Nhật Bản trong cuộc thảo luận này dự kiến ​​sẽ không đáng kể.

Một mặt, Nga đã phải hứng chịu các biện pháp trừng phạt kinh tế nghiêm trọng khi xâm lược Ukraine, dẫn đến việc áp dụng các biện pháp đóng băng tài sản mạnh mẽ. Theo chính phủ Nhật Bản, khoảng 3,8 nghìn tỷ won tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga được nắm giữ tại Nhật Bản đã bị đóng băng.

Tài sản bị đóng băng bị hạn chế việc sử dụng tự do của Ngân hàng Trung ương Nga, không thể sử dụng hoặc rút tiền khỏi thị trường. Đây là một biện pháp trừng phạt kinh tế của cộng đồng quốc tế nhằm ngăn chặn Nga huy động vốn cho cuộc xâm lược Ukraine.

Trước việc giá trị của đồng rúp Nga giảm mạnh do các biện pháp trừng phạt, Ngân hàng Trung ương Nga đã tăng mạnh lãi suất cơ bản từ 9,5% lên 20% để bảo vệ đồng rúp. Ngoài ra, nước này còn áp dụng các biện pháp mạnh tay như yêu cầu các doanh nghiệp xuất khẩu phải bán ngoại tệ. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng hiệu quả của các biện pháp trừng phạt là rất lớn.

Trong bối cảnh nền kinh tế Nga đang chịu tác động nặng nề từ các biện pháp trừng phạt, dự kiến ​​cộng đồng quốc tế sẽ tiếp tục hỗ trợ việc tái thiết Ukraine. Việc tái thiết Ukraine không chỉ đơn thuần là khôi phục các công trình và cơ sở hạ tầng bị phá hủy, mà còn cần phải được nhìn nhận từ góc độ đầu tư dài hạn cho tương lai, bao gồm chuyển đổi năng lượng xanh, đổi mới kỹ thuật số và xây dựng nền kinh tế hòa nhập.

Mặc dù Hội nghị thượng đỉnh G7 lần này chưa đưa ra được giải pháp đầy đủ cho việc hỗ trợ tái thiết Ukraine, nhưng người ta kỳ vọng rằng cộng đồng quốc tế sẽ tiếp tục tìm kiếm các giải pháp và chung tay góp sức. Đây sẽ là một nền tảng vững chắc để chấm dứt cuộc xâm lược phi lý của Nga và xây dựng một thế giới hòa bình.