Japonya'nın Düşük Gıda Öz Yeterlilik Oranı ve Çözüm Yolları

Japonya, her yıl gıda öz yeterlilik oranı açıklandığında, bu düşük performans nedeniyle endişe ve eleştiri sesleriyle karşı karşıya kalmaktadır. 2021 yılı itibarıyla toplam gıda öz yeterlilik oranı, kalori bazında %38, üretim değeri bazında ise %63 olarak gerçekleşmiş olup, dünyanın önde gelen gelişmiş ülkelerine kıyasla oldukça düşüktür. Gıda öz yeterlilik oranının düşük olması, yurtdışından ithalata büyük ölçüde bağımlı olunduğunu ve gıda krizi durumunda büyük darbe alınma riskini taşıdığını göstermektedir.

Japonya'nın gıda öz yeterlilik oranının bu kadar düşük olmasının başlıca nedenleri arasında hızla değişen beslenme alışkanlıkları, tarım nüfusunun azalması ve ekilebilir alanların terk edilmesi gösteriliyor. Savaş sonrası hızlı sanayileşme ve Batılılaşma ile birlikte temel gıda maddesi olan pirinç tüketimi azalırken, et, ekmek gibi ürünlere olan talep hızla artmıştır. Ancak, hayvancılık ürünlerinin üretiminde kullanılan yemlerin büyük çoğunluğu ithalata bağlı olduğundan, hayvancılık sektörünün öz yeterlilik oranı oldukça düşüktür. Ayrıca, yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte kırsal kesim nüfusunun azalması ve ekilebilir alanların terk edilmesi de öz yeterlilik oranının düşmesinde önemli bir rol oynamaktadır.

Bu durumu aşmak için hükümet ve çiftçiler çeşitli çabalar göstermektedir. Birincisi, üretim verimliliğini ve etkinliğini artırmak amacıyla akıllı tarım teknolojileri kullanılmaktadır. Nesnelerin İnterneti (IoT) sensörleri, dronlar, yapay zeka (AI) gibi gelişmiş teknolojilerle işgücü eksikliği sorununun çözülmesi ve birim alandan elde edilen ürün miktarının artırılması hedeflenmektedir. İkincisi, yerli tarım ürünlerinin kullanımını teşvik etmek ve yerli üretim ürün çeşitliliğini artırmak amaçlanmaktadır. Hükümet, yerli buğday ve pirinç unundan yapılan ürünlerin kullanımını teşvik ediyor ve sübvansiyonlar yoluyla yerli üretimi destekliyor. Üçüncüsü, gıda kaybı ve israfını azaltarak verimli gıda kullanımını artırmak hedeflenmektedir. Her yıl devasa miktarda gıda maddesi israf edildiğinden, bunun azaltılması durumunda önemli ölçüde gıda tasarrufu sağlanabilir. Son olarak, kırsal turizm, çiftlik evleri gibi faaliyetlerin canlandırılmasıyla tarım ve kırsal alanların çekiciliğini artırmak ve çiftçi gelirlerini artırmak hedeflenmektedir.

Bunların yanı sıra son zamanlarda, Japon tarım ürünlerinin ihracatını artırmak için yurtdışı pazarlara açılma çabaları da yürütülmektedir. Ancak, sadece gıda öz yeterlilik oranını artırmayı hedeflemek, uluslararası iş bölümü ve ticaretin avantajlarını kaybettirebileceğinden, dengeli bir yaklaşım benimsenmesi gerekmektedir. Nihayetinde, Japonya'nın koşullarına uygun sürdürülebilir bir gıda üretim sistemi kurarak ulusal gıda güvenliğini sağlamak önem taşımaktadır.