Ekmek Fiyat Artışının Dalgalanmaları: 2024'te Durmayan Gıda Fiyat Artışları ve Hane Halkı Bütçesine Etkisi

1 Ocak 2024'te, Yamazaki Fırın (YAMAZAKI Baking Co., Ltd.) ekmek dahil 290 ürünün fiyatını artıracağını açıkladı. Bu, 2023 Temmuz ayından bu yana yapılan ikinci zam olup, "Royal Bread" ve "Double Soft" gibi temel ürünler de bu kapsamda yer alıyor. Bunun altında yatan nedenler arasında ambalaj malzemeleri, işçilik ve lojistik maliyetlerindeki artışlar yer alıyor.

İlk bakışta, hükümetin ithal buğday fiyatlarını satın almasının etkisi sınırlı gibi görünse de, Yamazaki Fırın'ın bu zammı, daha geniş kapsamlı bir gıda fiyat artış eğiliminin bir bölümünü gösteriyor. 2024'te, geçen yılı aşan bir gıda zam fırtınasının yaşanması öngörülüyor ve hane halklarının yükü daha da artacak.

Zam Zinciri: Sadece Buğday Değil, Genişleyen Etki

Teikoku Databank'ın araştırmasına göre, Temmuz 2024'te 3566 gıda ürünü zamlandı. Buğday unu, ekmek, hamburger, her türlü gıda zamlandı.

Zamların nedenleri çok çeşitlidir. İthal buğday fiyatlarındaki artışın yanı sıra, olumsuz hava koşullarından kaynaklanan ham madde yetersizliği, düşük döviz kuru nedeniyle artan ithalat maliyetleri, lojistik maliyetlerindeki artış, işgücü yetersizliği ve kamyon şoförlerinin fazla mesai düzenlemelerine bağlı olarak ortaya çıkan ve "2024 problemi" olarak adlandırılan nakliye maliyetlerindeki artış gibi çeşitli faktörler karmaşık bir şekilde iç içe geçmiştir.

Özellikle dikkat çeken nokta, yerli domates fiyatlarındaki değişimdir. Ülke çapında üretimde birinci sırada yer alan domateste, arz fazlasına rağmen fiyatlar düşmüyor. Bunun nedeni, sübvansiyonların neden olduğu aşırı üretim ve buna bağlı olarak piyasa mekanizmalarının bozulması olarak düşünülüyor.

Domatesle sınırlı kalmayan bu durum, birçok tarım ürününde benzer sorunları ortaya koyuyor. Sübvansiyonlara dayalı üretim sistemi, piyasanın arz ve talep dengesini bozarak fiyat istikrarını engelleyebilir.

Zam Fırtınası Duracak mı? Şirketlerin ve Tüketicilerin Tepkisi

Ekim 2024'te, alkollü içecekler ve içecekler başta olmak üzere yaklaşık 3000 gıda maddesinde fiyat artışı bekleniyor. Bu şekilde devam edilirse, 2023'ü geçen bir zam fırtınasının yaşanması ihtimali de dile getiriliyor.

Tüketicilerin "zam yorgunluğu" giderek belirginleşirken, şirketler de zam konusunda ihtiyatlı bir tutum sergiliyor. Ancak maliyet artış baskısı yüksek ve zam hareketlerinin devam edeceği öngörülüyor.

Bu koşullar altında, şirketlerin çalışanlarının geçimini sağlamak için ücretleri gözden geçirmesi ve sosyal yardımları genişletmesi gibi önlemler alması gerekiyor. Çalışanların yaşamları istikrarlı olmazsa, tüketim isteğinde azalma yaşanır ve bu da ekonomi genelinde olumsuz bir döngüye yol açabilir.

Bizim Yapabileceklerimiz: Akıllı Seçimler ve Sürdürülebilir Bir Topluma Yönelik Farkındalık

Gıda fiyatlarındaki artış, hane halkları için büyük bir yük oluşturuyor. Ancak sadece şikayet etmek yerine, bizim de yapabileceğimiz şeyler var.

Örneğin, yerli ürünlere ek olarak fiyatları istikrarlı olan ithal ürünleri de seçenekler arasına almak, mevsimlik ürünleri aktif olarak kullanmak, gıda israfını azaltmak gibi yöntemlerle mutfak masraflarını düşürebiliriz.

Ayrıca, şirketlerin girişimlerini de takip etmek ve çalışanlarının durumunu iyileştirmek için aktif olarak çalışan şirketleri desteklemek de önemlidir.

Yamazaki Fırın'ın bu zammı, bize gıda fiyatlarındaki artışı ve bunun altında yatan çeşitli sorunları yeniden gözden geçirme fırsatı sağladı. Gıda kendi kendine yeterlilik oranının artırılması, sürdürülebilir tarımın teşvik edilmesi ve adil fiyatlandırma mekanizmasının kurulması gibi çözülmesi gereken sorunlar yığılmış durumda.

Gıda fiyatlarındaki artış, sadece bir ekonomi sorunu değil, yaşamımız ve toplumun genel sürdürülebilirliğiyle ilgili bir sorundur. Herkesin sorunun farkında olması ve akıllı seçimler yapmasıyla daha iyi bir gelecek yaratabiliriz.