Quần đảo Senkaku (尖閣諸島) là một nhóm đảo không người ở thuộc tỉnh Okinawa, chính phủ Nhật Bản khẳng định rằng những hòn đảo này thuộc chủ quyền của Nhật Bản từ lịch sử và luật pháp quốc tế một cách không thể nghi ngờ. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc bắt đầu tuyên bố rằng những hòn đảo này là lãnh thổ của Trung Quốc từ thời cổ đại kể từ những năm 1970, khi khả năng có dầu mỏ dưới lòng đất xung quanh quần đảo Senkaku được chỉ ra.

Trung Quốc đưa ra yêu sách lãnh thổ dựa trên việc quần đảo Senkaku được đề cập trong các tài liệu và bản đồ cổ, và vị trí địa lý gần với Trung Quốc đại lục. Tuy nhiên, không có bằng chứng cho thấy Trung Quốc là quốc gia đầu tiên khám phá ra những hòn đảo này, và chỉ vì khám phá ra hoặc vị trí gần với một hòn đảo không đủ để đưa ra yêu sách lãnh thổ. Theo luật pháp quốc tế, để được công nhận chủ quyền đối với một lãnh thổ, cần phải chứng minh rằng họ đã thể hiện ý định rõ ràng về chủ quyền và thực thi chủ quyền một cách liên tục và hòa bình.

Tuy nhiên, cho đến nay, Trung Quốc vẫn chưa đưa ra được bằng chứng cho thấy họ đã kiểm soát thực tế quần đảo Senkaku. Thay vào đó, chính phủ Nhật Bản đang phản đối mạnh mẽ các hành động bắt nạt của Trung Quốc. Vào tháng 9 năm 2012, sau khi chính phủ Nhật Bản chuyển quyền sở hữu theo luật dân sự của 3 hòn đảo thuộc quần đảo Senkaku (Uotsurijima, Kitakojima, Minamikojima) từ tư nhân sang nhà nước, các tàu thuộc lực lượng cảnh sát biển Trung Quốc gần như hàng ngày xâm nhập vào vùng biển liền kề của quần đảo Senkaku, trừ khi thời tiết xấu. Họ cũng xâm phạm lãnh hải vào khoảng vài lần mỗi tháng.

Hơn nữa, vào tháng 1 năm 2021, Trung Quốc đã ban hành luật “Luật Cảnh sát biển” quy định về thẩm quyền và quyền hạn của lực lượng cảnh sát biển của họ, luật này có các điều khoản gây vấn đề như phạm vi áp dụng mơ hồ, quyền sử dụng vũ khí, v.v., trái với luật pháp quốc tế. Điều này đáng lo ngại vì nó có thể xâm phạm các quyền lợi hợp pháp của Nhật Bản và các quốc gia liên quan. Các tàu tuần tra của Cảnh sát biển Trung Quốc tiếp tục cố gắng thay đổi hiện trạng một cách đơn phương, chẳng hạn như cố gắng tiếp cận các tàu đánh cá Nhật Bản gần quần đảo Senkaku hoặc xâm nhập vào lãnh hải trong khi được trang bị đại bác.

Chính phủ Nhật Bản khẳng định rằng quần đảo Senkaku là lãnh thổ độc quyền của Nhật Bản từ lịch sử và luật pháp quốc tế, và hiện tại Nhật Bản đang kiểm soát thực tế. Do đó, Nhật Bản khẳng định rằng vấn đề lãnh thổ xung quanh quần đảo Senkaku là không tồn tại. Chính phủ Nhật Bản đang yêu cầu các tàu tuần tra của Cảnh sát biển Trung Quốc rời khỏi hiện trường, phản đối mạnh mẽ với chính phủ Trung Quốc qua các kênh ngoại giao, và yêu cầu họ rời khỏi ngay lập tức và ngăn chặn việc tái diễn. Họ có kế hoạch đối phó với vấn đề một cách bình tĩnh và kiên quyết, đồng thời nêu bật các điểm cần được nêu bật.