Honguk Sağlık Ürünlerindeki Gizli 'Pederin' Gerçeği ve Zehirlilik Tartışması

Son zamanlarda Japon ilaç ve kimyasal madde şirketi Kobayashi İlaç'ın kırmızı maya fermantasyonu (kōji) içeren sağlık ürünlerinde, malarya tedavisinde kullanılan bir araştırma maddesi olan fukiberin tespit edilmesi büyük yankı uyandırdı. Aslında fukiberin, kırmızı maya fermantasyonu içeren sağlık ürünü ile neredeyse hiçbir ilgisi olmayan bir madde olmasına rağmen, toksisite tartışmaları kızışıyor.

Fukiberin, Penicillium viticola (FKI-4410) adlı bir tür mavi küf mantarının metabolik ürünü olan, sarı renkli toz halinde doğal bir bileşiktir. Bu madde ilk olarak 1932 yılında rapor edilmiş ancak klorokin dirençli malarya parazitlerine karşı güçlü bir öldürücü etkiye sahip olması nedeniyle, malaryaya karşı yeni ilaç adayı olarak ilgi görmeye başlamıştır.

Ancak fukiberinin kendisinin ölümcül bir sorunu vardı. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, 5 mg/kg fukiberin 2 kez deri altına enjekte edildiğinde, 5 farenin 4'ü 3 gün içinde ölmüş, bu da oldukça güçlü bir toksisite gösterdiğine işaret etmiştir. Bunun üzerine fukiberinin kendisinin ilaç geliştirme çalışmaları durdurulmuş ve 'tropon', 'tropolon', 'hinokitiol', '7-hidroksitropolon' gibi kimyasal yapısı değiştirilmiş türevlerinin araştırılmasına geçilmiştir.

Peki fukiberin, Kobayashi İlaç'ın kırmızı maya fermantasyonu içeren sağlık ürününde nasıl tespit edildi? Uzmanlar, kırmızı mayanın üretim sürecinde fukiberin üreten küf mantarlarının kontamine olmuş olabileceğini düşünüyor. Kırmızı maya, 'chūkoku' ve 'seikoku' olarak adlandırılan iki aşamalı fermantasyon sürecinden geçer ve bu süreçlerde sıkı bir sıcaklık ve nem kontrolü gereklidir. Bu süreçlerden birinde dışarıdan küf mantarı bulaşmış olabileceği tahmin ediliyor.

Öte yandan fukiberinin kendisinin böbrek toksisitesine neden olup olmadığı konusunda tartışmalar mevcut. Tokyo Teknoloji Enstitüsü Onursal Profesörü Shinjiro Inoue, "Fukiberinin toksisitesine dair yayınlanan makalelerin içeriğine bakıldığında, toksisitesinin güçlü olduğu sonucuna varmak zor" diyor. Söz konusu makalede, malaryaya yakalanmış farelere fukiberin verilmesiyle yapılan bir deneyden bahsediliyor ve bu deneyde 4 fare ölmüş ancak bunun tek nedeninin fukiberin olduğunu kesin olarak söylemek mümkün değil.

Bunun yanı sıra Inoue Profesör, kırmızı mayada bulunan diğer bir bileşen olan 'monakolin' ile fukiberin arasındaki etkileşimin de dikkate alınması gerektiğini savunuyor. Gerçekten de monakolin içeriği yüksek kırmızı maya ürünlerinde zarar görme vakaları görüldüğü için, sadece fukiberinin tek başına sorumlu olduğu şeklinde bir yorumda bulunmak doğru olmayabilir.

Sonuç olarak sağlık ürünüyle ilgili sorunlar karmaşıklaştıkça, fukiberin hakkındaki tartışmalar da kızışıyor. Gelecekte yapılacak ek deneylerle fukiberinin toksik olup olmadığı ve böbrek toksisitesine yol açma mekanizması aydınlatılacaktır. Kobayashi İlaç, hızlı bir şekilde sorunun kaynağını bulmalı ve bilgi açıklığıyla kamuoyunun endişelerini gidermelidir.