Populaire educatieve uitwisselingsprogramma's in Japan: 'Kyoiku Yuugaku'

De gemeente Kokonohe in de prefectuur Akita, Japan, krijgt veel aandacht voor haar 'educatieve studiereis'-programma voor basisschool- en middelbare scholieren uit andere regio's. Dit programma biedt de mogelijkheid om enkele dagen tot maximaal twee weken naar de basisschool en middelbare school in Kokonohe te gaan en het lokale leven te ervaren. Dankzij de flexibele werkwijze, waarbij de lessen op de eigen school ook worden erkend, wordt het programma populair. Educatieve studiereizigers komen niet alleen in contact met de school, maar ook met de dorpsbewoners, en sommigen raken zo gecharmeerd van de omgeving dat ze er zelfs naartoe verhuizen.

Het systeem is in 2022 van start gegaan en de basisschool en middelbare school in het dorp verwelkomen educatieve studiereizigers. Vorig jaar deden in totaal 20 leerlingen mee, van juni tot februari. Er geldt wel de voorwaarde dat ze samen met hun ouders in een accommodatie verblijven of bij familie logeren.

Kikuchi Kana, een leerling uit groep 4 van de basisschool in Urasoe, Okinawa, heeft tijdens de schoolvakanties meerdere keren deelgenomen aan een educatieve studiereis in Kokonohe, omdat ze daar familie heeft. Vorig jaar verbleef ze er vijf dagen en herinnert zich nog: "De gymles met sneeuwballengevecht was het leukst."

De basisschool van Kokonohe heeft geen deuren in de klaslokalen, waardoor kinderen die geïnteresseerd zijn in de les van een andere klas gewoon binnenlopen en vragen: "Mag ik een werkblad halen?" Na schooltijd en in het weekend worden er verschillende programma's aangeboden, zoals muziek, sport en e-sports, met dorpsbewoners als docenten. Zo kunnen de leerlingen ongeacht hun leeftijd met veel dorpsbewoners in contact komen.

Een gezin dat de educatieve studiereis had afgerond, besloot na anderhalve maand te verhuizen van Funabashi, Chiba, naar Kokonohe. Ze gaven aan dat ze een kloof voelden tussen de doelen van het onderwijs in Kokonohe en de gangbare opvattingen. Ze vonden het jammer dat ze door tijdsgebrek niet alle vragen konden stellen die ze hadden.

Daarom besloten ze om de educatie van Kokonohe vanuit drie perspectieven te beschrijven, gebaseerd op de ervaringen van hun oudste zoon: 'formeel onderwijs', 'non-formeel onderwijs' en 'informeel onderwijs'. Informeel onderwijs verwijst naar leren in het dagelijks leven. In Kokonohe is de natuurlijke omgeving en de traditionele cultuur goed bewaard gebleven, waardoor kinderen in hun dagelijkse leven in contact komen met de natuur en leren over de oorsprong van seizoensgebonden producten. Ook is het kenmerkend dat volwassenen zonder onderscheid kennis en vaardigheden overdragen aan kinderen.

Zo is het onderwijs in Kokonohe een organische combinatie van drie vormen van onderwijs: formeel, non-formeel en informeel. Door de verschillende ervaringen die ze opdoen, bouwt elk gezin dat deelneemt aan een educatieve studiereis zijn eigen unieke ervaring op, afhankelijk van het seizoen en toevallige ontmoetingen. Dit gezin heeft tijdens hun verblijf in Kokonohe niet alleen de flexibiliteit van het lesprogramma ervaren, maar ook de verschillende vormen van informeel onderwijs. De manier waarop ze de leefstijl van de dorpsbewoners observeerden, leek sterk op een stage voor middelbare scholieren of studenten, zo gaven ze aan.

De reden voor de beslissing om naar Kokonohe te verhuizen, was hun oudste zoon die tijdens de educatieve studiereis niet altijd gezond genoeg was om naar school te gaan. Hij had langdurige trauma's opgelopen door het zien van een familielid met een psychische aandoening. Ze maakten zich zorgen over het feit dat ze verder van de leerkrachten zouden komen te staan door de verhuizing, maar op aanraden van een professionele adviseur besloten ze toch te verhuizen: "Als een verandering nodig is, kan een educatieve studiereis helpen om lichaam en geest te helen."

De geschikte manier van leren verschilt per persoon en situatie. Dit gezin had al deelgenomen aan diverse educatieve programma's, maar realiseerde zich dat de ontwikkeling van hun kind niet alleen kon worden bereikt door eenzijdig onderwijs. De educatieve studiereis in Kokonohe is zinvol omdat het kinderen de mogelijkheid biedt om de rijke leeromgeving van het dorp vrij te ervaren en zelfstandig te leren. Ze zijn van plan om de groei van hun twee kinderen in de toekomst te blijven volgen en te ondersteunen binnen het diverse en flexibele onderwijssysteem van Kokonohe.