Op 20 mei trad Lai Ching-te aan als de nieuwe president van Taiwan. Na zijn inauguratierede hield China opnieuw militaire oefeningen in de vorm van een omsingeling van Taiwan. In dit artikel zullen we de verslechterende relatie tussen China en Taiwan analyseren met de focus op de inauguratierede van president Lai en de reactie van China.

De inauguratierede van president Lai bleef over het algemeen binnen de verwachte kaders, maar we kunnen concluderen dat hij duidelijk zijn 'onafhankelijkheidsgezindheid' heeft getoond. Hoewel president Lai de basisprincipes van de regering van Tsai Ing-wen heeft voortgezet, gebruikte hij in zijn rede de vier karakters 'onafhankelijkheid van Taiwan' niet. Dit kan worden gezien als een minimum aan respect voor China en een voorzichtigheid om geen reden te geven voor gewelddadig ingrijpen.

In zijn rede kwam het woord 'Taiwan' echter wel 77 keer voor, terwijl de officiële 'staatsnaam' van Taiwan, 'Republiek China', slechts 9 keer werd genoemd en 'Republiek China Taiwan' slechts 3 keer. Voor president Lai, die tijdens de presidentiële televisiedebatten zei dat "de Republiek China een ramp is" (volgens zijn eigen verklaring was dit een verspreking en bedoelde hij "de grondwet van de Republiek China is een ramp"), is het gunstig om het woord 'Taiwan' zo vaak mogelijk te gebruiken en het woord 'Republiek China' zo weinig mogelijk.

Natuurlijk omvat het gebied dat momenteel door de Taiwanese president wordt bestuurd niet het vasteland van China, het oorspronkelijke bestuursgebied van de 'Republiek China' die in 1912 werd opgericht na de Xinhai-revolutie, maar beperkt zich tot het hoofdeiland Taiwan, de Penghu-eilanden, Kinmen en Matsu. Daarom werd ook in de inauguratierede van voormalig president Ma Ying-jeou in 2008 en 2012 het woord 'Taiwan' vaker gebruikt dan 'Republiek China', en hetzelfde gold voor de inauguratierede van voormalig president Tsai Ing-wen in 2012 en 2016.

Er is echter een cruciaal verschil in de woordkeuze van voormalig president Tsai, voormalig president Ma en president Lai. Dit verschil zit in de relatie met China (hier verwijst 'China' naar het vasteland van China, oftewel de Volksrepubliek China, zoals het in Japan wordt gebruikt, en dus zonder Taiwan). In beide inauguratierede gebruikte voormalig president Tsai het woord 'China' niet en gebruikte ze in plaats van 'Sino-Taiwanese' de term 'twee kanten van de Straat' (om de twee kanten van de Straat van Taiwan aan te duiden), en verwees ze naar de 'Sino-Taiwanese relaties' als 'relaties tussen de twee kanten van de Straat'. Voormalig president Ma gebruikte 'vasteland' voor 'China' en 'twee kanten van de Straat' voor 'Sino-Taiwanese'.

President Lai gebruikte echter het woord 'China' zoals de Japanners dat doen. Dit was een onvergeeflijke daad voor de Chinese Communistische Partij. Voor China is Taiwan, hoewel niet bestuurd door de Chinese Communistische Partij, een 'onderdeel van China'. Als president Lai de Volksrepubliek China 'China' noemt, kan China dit alleen maar interpreteren als een verklaring dat 'de Volksrepubliek China = China is en Taiwan een onderdeel van China is'.